ناباروری چیست؟
ناباروری به حالتی گفته می‌شود که زوجین پس از یک سال رابطه منظم و بدون جلوگیری (یا شش ماه در سن بالای ۳۵ سال) موفق به بارداری نمی‌شوند. این مشکل می‌تواند به دلایل مختلفی در یکی از زوجین یا هر دو ایجاد شود.
شیوع ناباروری
طبق آمار جهانی، حدود ۱۵٪ از زوج‌ها با مشکل ناباروری مواجه‌اند. شناخت علل ناباروری و شروع بررسی‌های دقیق، اولین گام برای انتخاب روش درمانی مناسب است.
علل ناباروری در زنان
-
اختلالات تخمک‌گذاری: مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یا مشکلات هورمونی
-
بیماری‌های رحم و لوله‌های فالوپ: چسبندگی لگنی، انسداد لوله‌ها، فیبروم یا پولیپ رحم
-
اختلالات دهانه رحم: ترشحات نامناسب یا زخم‌های دهانه رحم
-
افزایش سن: کاهش ذخیره تخمدانی پس از ۳۵ سالگی
علل ناباروری در مردان
-
کاهش تعداد یا تحرک اسپرم
-
شکل غیرطبیعی اسپرم (مورفولوژی غیرنرمال)
-
واریکوسل (گشاد شدن وریدهای بیضه)
-
عفونت‌ها یا ضربه به بیضه
-
مشکلات هورمونی یا ژنتیکی
علل مشترک یا ناشناخته ناباروری
-
بیماری‌های سیستم ایمنی
-
سبک زندگی ناسالم (سیگار، الکل، استرس، اضافه‌وزن)
-
ناباروری با علت نامشخص (حدود ۱۰ تا ۱۵٪ موارد)
روش‌های بررسی ناباروری
در زنان
-
آزمایش‌های هورمونی و بررسی ذخیره تخمدان
-
سونوگرافی رحم و تخمدان‌ها
-
هیستروسالپنگوگرافی (HSG) برای بررسی لوله‌های فالوپ
-
لاپاراسکوپی تشخیصی در صورت نیاز
-
هیستروسکوپی جهت بررسی داخل رحم
در مردان
-
آزمایش آنالیز مایع منی (Semen Analysis)
-
آزمایش‌های هورمونی و ژنتیکی
-
سونوگرافی بیضه در موارد مشکوک به واریکوسل
درمان ناباروری بر اساس علت
-
دارویی: تحریک تخمک‌گذاری در زنان، دارو برای بهبود کیفیت اسپرم در مردان
-
جراحی: رفع انسداد لوله‌های رحمی، لاپاراسکوپی، عمل واریکوسل
-
روش‌های کمک‌باروری: IUI (تزریق اسپرم به رحم)، IVF (لقاح آزمایشگاهی)، ICSI (تزریق اسپرم داخل تخمک)
سوالات متداول درباره بررسی ناباروری
چه زمانی باید برای بررسی ناباروری اقدام کرد؟
پس از یک سال تلاش ناموفق برای بارداری (یا شش ماه در سن بالای ۳۵ سال).
آیا ناباروری همیشه قابل درمان است؟
بله. در بیشتر موارد با درمان دارویی، جراحی یا روش‌های کمک‌باروری می‌توان شانس بارداری را افزایش داد.
آیا استرس می‌تواند عامل ناباروری باشد؟
بله. استرس شدید می‌تواند روی تخمک‌گذاری و کیفیت اسپرم تأثیر منفی بگذارد.
جمع‌بندی
بررسی علل ناباروری گام نخست در درمان این مشکل شایع است. با تشخیص دقیق علل در زنان و مردان، می‌توان مناسب‌ترین روش درمانی را انتخاب کرد و شانس بارداری موفق را افزایش داد.